Τα Κουκλόσπιτα - Συγκριτική Κριτική

Αυτή την περίοδο, παίζονται δύο παραστάσεις του πρωτοπόρου έργου του Ίψεν, «Το κουκλόσπιτο», στο θέατρο Εκάτη και στο θέατρο Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής. Δύο παραγωγές, διαμετρικά αντίθετες: σε σκηνοθεσία, διάρκεια, ρυθμό, ερμηνείες, αισθητική. 

Στις 26 Μαϊου 1898, ο  Ίψεν  απευθύνει μια ομιλία στον Νορβηγικό Σύνδεσμο για τα Δικαιώματα των Γυναικών, με αφορμή το «Κουκλόσπιτο», τονίζοντας ότι μέλημα του ήταν να «περιγράψει την ανθρωπότητα»¹. H UNESCO το 2001 εγγράφει τα χειρόγραφα του Ίψεν, του αυτού έργου στον Κατάλογο Μνήμης του Κόσμου (Memory of the World Register), ως αναγνώριση της ιστορικής τους αξίας².

Η πλοκή του έργου είναι απλή: η Νόρα και ο Τόρβαλντ είναι παντρεμένοι κι έχουν 3 παιδιά, μετά από πολύχρονες οικονομικές δυσκολίες ο Τόρβαλντ διορίζεται διοικητής στην τράπεζα και η Νόρα επιτέλους αισθάνεται ότι όλα θα πάνε καλά. Φευ, εμφανίζεται ο Κρογκσταντ υπάλληλος του άντρα της και τοκογλύφος ο οποίος θα την εκβιάσει για ένα παλιό χρέος της. Η καλή της φίλη Κριστίν, θα επηρεάσει τον παλιό της αγαπημένο για να ελευθερώσει την Νόρα από τα βάρη, όμως ο Τόρβαλντ θα είναι αυτός που θα την ελευθερώσει από τον εαυτό της!

Η παράσταση στο θέατρο  Εκάτη, σε σκηνοθεσία της κ. Λουρμπά, είναι συνεπής προς το έργο, με έναν εξαιρετικό ρυθμό, έντιμες και ειλικρινείς ερμηνείες. Ο χώρος του θεάτρου καθ’ εαυτός, προδιαθέτει τον θεατή για ένα οικογενειακό δράμα, το οποίο εκτυλίσσεται μπροστά του αυθόρμητα. Το φινάλε του έργου, το οποίο ήταν τόσο σημαντικό για τον ίδιο τον Ίψεν, μεταφέρεται αψεγάδιαστα στον θεατή, με την Νόρα εμφανώς αναγεννημένη και απελευθερωμένη, να αναζητά την προσωπική της ταυτότητα έξω από το «κουκλόσπιτο» που την ανάθρεψε και την μετέτρεψε σε μια όμορφη, εύθραυστη «κούκλα».

Η παράσταση στο θέατρο Οδού Κυκλάδων, σε σκηνοθεσία του κ. Σκεύα, σαφώς σέβεται το έργο του Ίψεν, αλλά η επιμήκυνση του χρόνου και οι εσωτερικότητα της Νόρα, τραινάρουν σημαντικά την δράση του έργου. Η ισορροπία ανάμεσα στα τεκτενόμενα και την εσωτερική πάλη της Νόρα είναι σκηνικά εύθραυστη. Ο στυλιζαρισμένος Τόρβαλντ είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση ειδικά επειδή ο κ. Λεμπεσόπουλος το διατηρεί ακόμα και στις πιο δύσκολες σκηνές του έργου. Η ταλαντούχα κ. Αμαλία Μουτούση, προσφέρει στιγμές εξαιρετικής υποκριτικής δεινότητας.

Παρά το αξιέπαινο και των δύο θεατρικών προτάσεων, η διάρκεια και ο ρυθμός μιας παράστασης είναι εξαιρετικά σημαντικός τόσο για το έργο όσο και για τον θεατή.  

Από την Νάγια Παπαπάνου

Στοιχεία Παραστάσεων

«Το Κουκλόσπιτο»

Θέατρο Εκάτη, Υακίνθου & Εκάτης 11, Κυψέλη, τηλ. 2106401931

Παραστάσεις: Παρασκευή 21:00, Σάββατο 19:00, Κυριακή 20:15

Διάρκεια: 90 λεπτά

Εισιτήρια : € 12

«Το Κουκλόσπιτο»

Θέατρο Οδού Κυκλάδων – Λευτέρης Βογιατζής, 

Κυκλάδων 11 & Κεφαλληνίας, Κυψέλη, τηλ. 2108217877 

Παραστάσεις: Τετάρτη 20:00, Πέμπτη & Παρασκευή 20:30, Σάββατο 21:15, Κυριακή 19:00

Διάρκεια: 150 λεπτά

Εισιτήρια: 16€, 12€, 10€

¹ Ibsen, "Speech at the Festival of the Norwegian Women's Rights League, Christiana", 26 May 1898; in Dukore (1974, 563)

 ² "Henrik Ibsen: A Doll's House". UNESCO Memory of the World Program. 16 May