Ο άντρας μου - Κριτική

Η Ρούμενα Μπουζάροφσκα σε συνέντευξή της στο Exberliner, για το βιβλίο της  με τίτλο «Ο άντρας μου», είχε δηλώσει: « [...] Πολλές από αυτές τις γυναίκες λένε πράγματα που δεν θα έπρεπε να πουν και κάνουν πράγματα που δεν θα έπρεπε να κάνουν. […] Ο τίτλος έχει να κάνει με όσα συνήθως καθορίζουν την ταυτότητα μιας γυναίκας: ποιος είναι ο σύζυγός της, τι δουλειά κάνει, έχουν παιδιά; Δεν αντιμετωπίζονται ως άτομα με ξεχωριστή προσωπικότητα και δική τους επαγγελματική σταδιοδρομία, και για να τα αποκτήσουν αυτά θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν ολόκληρη την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Ήθελα οι ηρωίδες μου να αρχίσουν να μιλούν για τους συζύγους τους, γιατί αυτοί τις καθορίζουν – στην πραγματικότητα, μιλούν για τον εαυτό τους.»*

Η Μαρία Μαγκανάρη μεταφέρει τα διηγήματα της Ρούμενα Μπουζάροφσκα στο θέατρο, σκηνοθετεί και παίζει μαζί με τις εξαίρετες ηθοποιούς Μαρία Σκουλά και Αμαλία Καβάλη τις γυναίκες που αφηγούνται αποσπάσματα της ζωής τους που στρέφονται γύρω από άντρες: συζύγους και εραστές. Στις αφηγήσεις τους, εγκιβωτίζονται ιστορίες των παιδιών τους, της μητέρας τους και σχόλια των ίδιων. Οι καταστάσεις που αφηγούνται είναι έμπλεες μιας πατριαρχικής συνθήκης και συνάφειας για την λειτουργία των γυναικών μέσα στην οικογένεια, την εργασία αλλά και το κοινωνικό φέρεσθαι. Κάθε γυναίκα που παρακολουθούμε να μας αφηγείται, είναι μια γυναίκα παρατηρητής της ζωής της, με δράση που εξαρτάται από τον άντρα της είτε ως αντίδραση είτε ως συνενοχή.  

Η παράσταση είναι ιστορίες γυναικών, μικρές τομές στον χρόνο της ζωής τους, κοινής και μοναχικής. Την έναρξη κηρύσσει η ίδια η Μαρία Μαγκανάρη, στο φουαγιέ του θεάτρου, κατεβαίνοντας την σκάλα από το πατάρι, σαν να απευθύνεται σε δημοσιογράφους εξερχόμενη μιας εκδήλωσης, φορώντας καμπαρντίνα και μαύρα μεγάλα γυαλιά. Μπαίνοντας στη σκηνή, την σκυτάλη παίρνει η Μαρία Σκουλά, μια απατημένη σύζυγος, κι ύστερα η Αμαλία Καβάλη μια μητέρα δύο παιδιών, σύζυγος ενός άντρα που χάνει την γη κάτω από τα πόδια του. Οι ηθοποιοί εναλλάσσονται στις ιστορίες ως πρωταγωνίστριες των αφηγήσεων που είναι άλλοτε κωμικές όπως η παρολίγο απιστία της Αμαλίας Καβάλη, άλλοτε τραγικές όπως αυτή της Μαρία Σκουλά ως μητέρα της Λίλυ, κι άλλες κωμικοτραγικές όπως της συζύγου γυναικολόγου. 

Η υποκριτική προσέγγιση είναι πολύ προσεγμένη, όμορφες ερμηνείες που δίνουν το προβάδισμα στο ίδιο το αφήγημα και την γυναίκα που το αρθρώνει. Κάθε μία από τις τρεις ηθοποιούς δίνουν το σκιαγράφημα του χαρακτήρα που αφηγείται κάθε φορά, με προσεκτική μελέτη στις κινήσεις, την οπτική επαφή με το κοινό, το περπάτημα. Τα κοστούμια εξυπηρετούν διακριτικά τις αλλαγές των ρόλων, καθώς δεν διαφοροποιούνται εντελώς αλλά η ανασύνθεση των τμημάτων τους, πχ μια ζακέτα, οι ηθοποιοί τα διαχειρίζονται με τέτοιο τρόπο που να αποδώσουν μια πτυχή της νέας προσωπικότητας που μας συστήνουν. Ο σκηνικός χώρος είναι ενδεικτικός της κοινωνικής θέσης αυτών των γυναικών, επάγγελμα: “οικιακά”. Μια κουζίνα, ένα κρεβάτι και μια τραπεζαρία, κάθε ιστορία στηρίζεται σε ένα από τα τρία ή δύο από τα τρία, με την κουζίνα και το κρεβάτι να συνδυάζονται συχνότερα. Μόνο στην τελευταία ιστορία το σκηνικό αναιρείται, εφόσον πλέον βρισκόμαστε στην ιστορία μιας γυναίκας που εργάζεται και την συναντούμε μετά την δουλειά, στην εκδήλωση εορτασμού για την 8η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα των Γυναικών. 

Δεν υπάρχουν απαντήσεις γιατί οι ηρωίδες της Μπουζάροφσκα έπραξαν ή δεν έπραξαν αυτά που μας διηγήθηκαν. Αυτά που αφηγούνται συνέβησαν, κι εκείνες επιβίωσαν, όπως πολλές γυναίκες στον κόσμο επιβιώνουν, επιβιώνουν του ρόλου που τους μοιράστηκε σε μια πατριαρχική κοινωνία. Έτσι, βγήκα από το θέατρο με μια γεύση στυφή, γιατί τα λόγια της Μπουζάροφσκα στην συνέντευξη της είναι τόσο αληθινά: οι γυναίκες “[...]θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν ολόκληρη την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού”

*https://bookpress.gr/sinenteuxeis/xenoi/16734-roymena-bouzarofska-i-patriarxia-apokta-diaforetikes-morfes-se-kathe-xora

Συντελεστές

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου, Δραματουργία, Σκηνοθεσία: Μαρία Μαγκανάρη, Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου, Σκηνικά: Μαρία Μαγκανάρη, Παύλος Θανόπουλος, Κοστούμια: Παύλος Θανόπουλος, Φώτα: Μαρία Γοζαδίνου, Κίνηση: Σεσίλ Μικρούτσικου, Βοηθός σκηνοθέτη: Πάολα Καλλιγά, Βοηθός σκηνογράφου: Κατερίνα Αριανούτσου, Κατασκευή κοστουμιών: Φανή Τσιάμη, Ντόρα Τεμπέλη, Ειδικές κατασκευές: Δήμητρα Καίσαρη, Κατασκευή σκηνικού: Art Wood Creations, Παραγωγή: προτσές, Υπεύθυνη Επικοινωνίας: Ευαγγελία Σκρομπόλα, Φωτογραφίες: Μαρία Τούλτσα, Γραφίστας: Θοδωρής Παρασκευόπουλος

Παίζουν: Μαρία Σκουλά, Αμαλία Καβάλη, Μαρία Μαγκανάρη

Η παράσταση επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Η παράσταση “Ο άντρας μου” είναι βασισμένη στο ομότιτλο βιβλίο της Ρούμενα Μπουζάροφσκα, Τα διηγήματα κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Gutenberg.

Θησείον, ένα Θέατρο για τις Τέχνες - Τουρναβίτου 7, Θησείο

Παραστάσεις: Πέμπτη - Παρασκευή - Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 18:00

Διάρκεια: 120 λεπτά

Εισιτήριο: 18 € γενική είσοδος, 15 € μειωμένο 

Online αγορά εισιτηρίων: more.com