Ηρακλής Μαινόμενος - Κριτική

Στην Θήβα, η Μεγάρα και ο Αμφιτρύων στέκονται ικέτες για την ζωή των ίδιων και των παιδιών του Ηρακλή. Ο Λύκος σκότωσε τον Κρέοντα, και απειλεί την οικογένεια του φημισμένου ήρωα που λείπει από την Θήβα για τον τελευταίο του άθλο.  Στην σκηνή ένα σκοτεινό κιβώτιο, ένα παραπέτασμα αφήνει να διαφανούν οι σκιές των γυναικών και των παιδιών . Ο Χορός των Θηβαίων, παρακολουθεί καθώς ο Λύκος ανακοινώνει τις φονικές διαθέσεις εναντίον της οικογένειας του Ηρακλή, αλλά δέχεται να τους δώσει χρόνο να φορέσουν τα νεκρικά στολίδια. Ο  Ηρακλής επιστρέφει εγκαίρως για να απελευθερώσει τους Θηβαίους από την τυραννία του Λύκου, αλλά η Μεγάρα και τα παιδιά του δεν θα σταθούν το ίδιο τυχεροί.

Η εικόνα επί σκηνής είναι σύγχρονη, με τις γυναίκες να φορούν κομψές τουαλέτες, τους άντρες κοστούμια, κι όλα μαύρα, σαν σε πένθος. Ο Λύκος μόνο φορά ένα ρούχο κόσμημα κάτω από μια εκκεντρική καπαρντίνα. Αν απομονώσεις τον ήχο, και δεν ακούς πια τα λόγια, το “κάδρο” θυμίζει σύγχρονο δυτικό δράμα, όμως δεν είναι, κι αυτό είναι ενδιαφέρον και προκλητικό συνάμα, γιατί συνομιλεί ο τραγικός ποιητής με τον σύγχρονο θεατή μέσα από άλλα κανάλια αισθητικής. Ίσως πρώτη φορά, σε αυτό το πλαίσιο αισθητικής σκέφτηκα, το PTSD (Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες)συγκρινοντας το μυθικό Ηρακλή με σύγχρονους ήρωες, επιβιώσαντες μιας έντονα τραυματικής εμπειρίας που καλούνται να επιστρέψουν στην καθημερινότητα και συχνά αδυνατούν. 

Ο Ηρακλής επιστρέφει κυριολεκτικά από τον κάτω κόσμο, πριν προλάβει να ξαποστάσει  σκοτώνει τον τύραννο της Θήβας, και ενώ όλοι  γιορτάζουν, η διάκριση της πραγματικότητας, για τον Ηρακλή, θολώνει. Σύμφωνα με τον μύθο η Ήρα τον τιμωρεί γιατί “αν ετούτος δεν πληρώσει, τότε οι θνητοί είναι πάνω από τους Θεούς”, κι έτσι το έργο διαχειρίζεται το ζήτημα της θεϊκής εξουσίας έναντι της ανθρώπινης, καθώς “τα έργα του ήρωα ταρακουνούν το υπάρχον σύστημα εξουσίας”. Ο Ηρακλής πληροφορείται τι έκανε, και στην συνειδητοποίηση της τρομακτικής του πράξης σκέφτεται πως, η μόνη λύση είναι η αυτοκτονία. Σε Μανία σκότωσε τα ίδια του τα παιδιά και την μητέρα τους, κι ενώ δεν είναι η πρώτη φορά που σκοτώνει, αυτή την φορά δεν σκοτώνει για να ολοκληρώσει έναν άθλο, ο φόνος δεν είναι δικαιολογημένος. Κι είναι αυτή η οπτική γωνία που μου κεντρίζει το ενδιαφέρον, η παραδοξότητα δικαιολόγησης αθέμιτων και τρομακτικών εγκλημάτων στα πλαίσια ενός ηρωικού πλαισίου.  Όμως ο Θησέας τον καλεί στην Αθήνα, με την στάση του και τον λόγο του δίνει στον Ηρακλή έναν χώρο, όπου θα μπορέσει να  συνυπάρξει με τον εαυτό του. 

Όλοι οι ηθοποιοί της παράστασης ερμηνεύουν πραγματικά άρτια, οφείλω να ξεχωρίσω τον Αμφιτρύωνα του Γιώργου Γάλλου, για την γήινη και μεστή δραματική ποιότητα της ερμηνείας του και τον Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη για την άψογη συνομιλία του με τον Ηρακλή. Η σκηνοθεσία, σε επίπεδο διδασκαλίας των ρόλων έχει συνέπεια και μια προσέγγιση του μέτρου της τραγωδίας που αιχμαλωτίζει τον θεατή. Η ποιότητα της σκηνικής εικόνας είναι εφάμιλλος φωτογραφίας για τον κινηματογραφο, με το βλέμμα του θεατή να καθοδηγείται αφενός από την κίνηση του Χορού(Τάσος Καραχάλιος), αφετέρου από τους έξοχους φωτισμούς (Δημήτρης Κασιμάτης). Η παρουσία του Φώτη Σιώτα επί σκηνής λειτουργεί επιδραστικά στην θεατρικότητα της μουσικής, και απογειώνει την ήδη εξαιρετική εικόνα των Θηβαίων που χορεύουν. 

Προσωπικά, θα χαιρόμουν πολύ εάν στο μέλλον ο Δημήτρης Καραντζάς επισκεφτεί εκ νέου τον “Ηρακλή Μαινόμενο”, πιστεύω ότι η σκηνοθετική του προσέγγιση ανανεώνει την προβολή των τραγικών έργων στο σήμερα. 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Μετάφραση: Μαίρη Γιόση, Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς, Δραματουργική επεξεργασία: Αντώνης Αντωνόπουλος, Δημήτρης Καραντζάς, Μουσική: Φώτης Σιώτας, Σκηνικό: Κωνσταντίνος Σκουρλέτης, Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, Κίνηση: Τάσος Καραχάλιος, Φωτισμοί: Δημήτρης Κασιμάτης, Artwork, Φωτογραφίες & Video: Γκέλυ Καλαμπάκα, Βοηθός σκηνοθέτη: Παναγιώτης Γκιζώτης, Επικοινωνία & Δημόσιες Σχέσεις: Όλγα Παυλάτου, Social Media: Renegade Media, Οργάνωση Παραγωγής: Κατερίνα Λιάτσου, Υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων Περιοδείας:  Ρίτα Σίσιου, Παραγωγή: Θεατρικές Επιχειρήσεις Τάγαρη & ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης

ΔΙΑΝΟΜΗ

Πυγμαλίων Δαδακαρίδης - Ηρακλής

Γιώργος Γάλλος - Αμφιτρύων

Στεφανία Γουλιώτη - Μεγάρα

Ηρώ Μπέζου - Ίρις

Άννα Καλαϊτζίδου – Λύσσα

Αινείας Τσαμάτης - Λύκος

Νίκος Μήλιας - Θησέας

Φώτης Σιώτας / Δημήτρης Χατζηζήσης - Χορός | Live Μουσική

Γιάννης Κλίνης - Χορός

Γκαλ Ρομπίσα - Χορός

Μπάμπης Γαλιατσάτος - Χορός

Θανάσης Ραφτόπουλος - Χορός

Αντώνης Αντωνόπουλος - Χορός