Δεσποινίς Τζούλια - Κριτική

“[..] (παύση) Κυρίες και κύριοι. Κοιτάξτε. / Το σχήμα τους. /  Ένα σχήμα για τρεις. (παύση)

Ένα σχήμα για τον καθένα και τη καθεμία από εμάς/ Γιατί εμείς είμαστε ο Οδυσσέας/ και η Οδύσσεια του άλλου/ εμείς η εξορία / εμείς η Ιθάκη/ εμείς η φωτογραφία από την ερειπωμένη μας πατρίδα / πότε-πότε / εμείς οι μνηστήρες/ εμείς τα ναυάγια/ εμείς/ όλα εμείς/ (παύση) Ανοίξτε τους φακούς των κινητών σας. / Ανοίξτε τα φώτα της πλατείας. / Δείτε. Το σχήμα τους.” *

Ο Πάνος Κούγιας αποτυπώνει στην σκηνή το “σχήμα” του έργου του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, χωρίς λόγια - σχεδόν-, με υβριδικές ανιμαλιστικές μορφές χάρη στις εντυπωσιακές μάσκες της Έλενα Γκαβέλα. Σε μια κουζίνα, μέσα σε ένα σπίτι, όσο έξω καίνε φωτιές, η Τζούλια αποπλανεί τον Ζαν, ο Ζαν εισβάλλει στην Τζούλια, η Κριστίν παρακολουθεί με την δογματική βεβαιότητα μιας πιστής. Ο Πάνος Κούγιας προσθέτει έναν εξωτερικό παρατηρητή, ένα χαρακτήρα χωρίς πρόσωπο, που είναι εκεί χωρίς να φαίνεται να παρεμβαίνει, κι όμως σαν ένα μυθικό πρόσωπο που ενσαρκώνει την μοίρα, φωτίζει τις ζωώδεις εκφάνσεις του ανθρώπινου ενστίκτου που έχει διαστρεβλώσει η ανθρώπινη σκέψη και συνείδηση, έως τον αφανισμό της ύπαρξης καθαυτής. 

Τα συμβολικά στοιχεία του έργου, όπως οι μπότες και το πουλί στο κλουβί, ο Πάνος Κούγιας τα υπερ μεγεθύνει, αφενός οι μάσκες, ζευγάρι για τον Ζαν και την Κριστιν, “απ’ αλλού” για την Τζούλια, ένα “ξένο” που εισβάλλει στο οικείο του ζευγαριού, αλλά σύντομα θα το απωθήσουν. Τα λόγια, γίνονται ήχοι, γέλιο, μουγκρητό, με εξαίρεση ένα μικρό απόσπασμα στα σουηδικά, που παραστάται σαν κινηματογραφικό κάδρο με εμφανές το μικρόφωνο. Οι ψυχολογικές προεκτάσεις του έργου του Στρίντμπεργκ, γίνονται ένα ενδιαφέρον ψυχόδραμα, μια queer παράσταση, που αντιβαίνει την θεατρική κανονικότητα μεταφέροντας το ενδιαφέρον από τον “λόγο” στην σωματικότητα, την ενέργεια των σωμάτων και αποδομώντας το πρόσωπο, το οποίο αποκλείεται μέσω της μάσκας, υπέρ των κινήσεων/πράξεων. Η αποκάλυψη των προσώπων μετά το τέλος γενετήσιας πράξης προκαλεί την ρήξη ανάμεσα στην ανθρώπινη διάνοια και το ένστικτο: όταν το ένστικτο χειραγωγεί την διάνοια, δύναται να υπάρξει ένας απανθρωπισμός που διευκολύνει έναν κακοποιητή να σοδομήσει το θύμα του. 

Η Δάφνη Σκρουμπέλου είναι η Δεσποινίς Τζούλια, όσο φοράει την μάσκα προβάλει μια “παιδίσκη”, με διάθεση παιχνιδιάρικη, η βίαιη απόσχιση της μάσκας, από τον Ζαν, αποκαλύπτει ένα άλλο πρόσωπο, το πρόσωπο της Τζούλια χωρίς την κοινωνική της θέση, το τραύμα χωρίς την αιτιολόγηση, την ευαλωτότητα. Η Ματίνα Στάμου είναι μια δυναμική Κριστίν, ίσως από τις καλύτερες Κριστίν που έχω δει έως τώρα, (εικάζω επειδή δεν έχει λόγια), είναι γεμάτη δύναμη, με συγκεκριμένη ώθηση, σαφής, χωρίς οίκτο. Ο Μενέλαος Κυπαρίσσης στον ρόλο του Ζαν ακολουθεί τις ανάγκες των δύο γυναικών, ανταποκρίνεται σε εκείνες και στις ανάγκες του κυρίου του. Το αινιγματικό πρόσωπο που υποδύεται  h_theia_Soula, είναι μια μπόνους περσόνα στο έργο, βρίσκεται από πριν, στο φουαγιέ, και επί σκηνής κατά την διάρκεια της παράστασης. Πίσω από την κουρτίνα με τα κρόσια που κρύβει το πρόσωπο, αν υπάρχει πρόσωπο, τι κρύβεται: ο έρωτας; ο Οδυσσέας και η Ιθάκη του; αυτό το μη συμβατικό, αναγκαίο άλλο;

Αφαιρώντας τον λόγο από την “Δεσποινίς Τζούλια”, ο Πάνος Κούγιας έδωσε μια άλλη οπτική στο έργο του Στρίντμπεργκ. Λεπτές αποχρώσεις από το παρελθόν και τις μελλοντικές προσδοκίες των πρωταγωνιστών του έργου, χάνονται, όμως η “Δεσποινίς Τζούλια” γίνεται ένα τρίπτυχο ζωγραφικό έργο, μια σπουδαία εικαστική αναπαράσταση μιας νύχτας κατά τον εορτασμό του θερινού ηλιοστασίου. 

Συντελεστές:

Σύλληψη-Σκηνοθεσία: Πάνος Κούγιας, Σκηνικά- κουστούμια: Άση Δημητροπούλου, Φωτισμοί: Στέβη Κουτσοθανάση, Μάσκες: Έλενα Γκαβέλα, Φωτογραφίες: Γιώργος Κασσαπίδης, Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη

Παίζουν οι ηθοποιοί: Μενέλαος Κυπαρίσσης, Δάφνη Σκρουμπέλου, Ματίνα Στάμου, h_theia_Soula

Πληροφορίες:

Θέατρο Φούρνος, Μαυρομιχάλη 168, Εξάρχεια

Παραστάσεις: Κάθε Πέμπτη και Παρασκευή στις 21:00

Διάρκεια παράστασης: 60 λεπτά 

Πληροφορίες/ κρατήσεις: 21 0646 0748

Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος: 14€,10€ Μειωμένο (φοιτητικό, ανέργων, ΑΜΕΑ, Άνω των 65), Ατέλειες: 8€

Προπώληση: more.com

* Από κείμενο της παράστασης